Zandkoliek

Zandkoliek is een vorm van koliek die wordt veroorzaakt door een (overmatige hoeveelheid) zand in de darmen. Wanneer er zoveel zand in de darmen komt dat de doorstroming wordt beperkt kan het ophopen in het rechter gedeelte van de dikke darm. De aanwezigheid van zoveel zand kan leiden tot diarree en het zware gewicht van dit zand in de darm zorgt voor pijnlijkheid en dus koliek. Het schurende effect kan ook leiden tot schade aan de darmwand.

Deze vorm van koliek zien we voornamelijk in de periodes buiten het weideseizoen wanneer paarden op een schrale weide staan of in de paddock. Ruwvoer voeren vanaf de grond vergroot het risico.

Of er zand voorkomt in de darmen kan gecontroleerd worden door enkele dagen achter elkaar mest in een handschoen te doen en aan te vullen met water. Door dit eventjes op te hangen kan het eventueel aanwezige zand naar de vingertoppen zakken. Deze wordt zand uit de darmen niet continu mee uitgescheiden, dus wanneer er geen zand wordt aangetroffen betekent dit niet automatisch dat er ook geen zand aanwezig is in de darmen! Ziet u wel zand in de handschoen, dan bent u er wel zeker van dat er zand in de darmen aanwezig is.

Om zeker te zijn van het wel of niet aanwezig zijn van zand in de darmen kan een röntgenfoto van de buik worden gemaakt.

Behandelen en preventie

Zand in de darmen kan behandeld worden met psyllium (vlozaad). Dit zaad wordt een plakkerige gelei wanneer het in aanraking komt met water, waarmee het zand uit de darm mee naar buiten wordt genomen. Soms is het ook nodig naast de psyllium de paarden te laxeren. In enkele gevallen is het nodig het zand operatief uit de darm te verwijderen.

Natuurlijk is het belangrijker om zandkoliek te voorkomen door de zandopname te beperken. Voer paarden in een paddock daarom het liefst uit een slowfeeder of hooinet. Eventueel preventief bijvoeren van psyllium is ook een optie. Maar wanneer de zandopname zo groot is, is er geen garantie dat preventief psyllium voeren problemen gaat voorkomen.